Giới thiệu sách: Địa chí Kiên Giang

            Giới thiệu sách: Địa chí Kiên Giang/ Ban Tuyên Giáo Tỉnh ủy Kiên Giang - H.: Giáo dục Việt Nam, 2024. - 789tr.; 30cm.

Quý bạn đọc thân mến! Tỉnh Kiên Giang là tỉnh nằm ở phía Tây Nam của Tổ quốc và được ví như “Việt Nam thu nhỏ” khi sở hữu địa hình trù phú, có rừng xanh, núi cao, biển rộng, sông dài,… là miền đất lành được thiên nhiên ưu ái khi hội tụ nhiều danh lam, thắng cảnh, di tích lịch sử - văn hóa. Mảnh đất này cũng là nơi sinh sống của các dân tộc Kinh, Hoa, Khmer, hội tụ đa dạng về văn hóa, phong tục tập quán. Để giới thiệu với độc giả về lịch sử và vùng đất con người Kiên Giang, Tỉnh ủy – Uỷ ban nhân dân tỉnh Kiên Giang, Ban tuyên giáo tỉnh ủy Kiên Giang đã tổ chức nghiên cứu, biên soạn và cho ra mắt bộ sách Địa chí Kiên Giang.

Bộ sách gồm 3 quyển được nghiên cứu, biên soạn công phu qua nhiều năm, ghi lại toàn diện, có hệ thống về địa lý tự nhiên, lịch sử, văn hóa, kinh tế - xã hội… của tỉnh Kiên Giang qua các giai đoạn của lịch sử, từ khi khai mở vùng đất vào khoảng thế kỷ XVII đến năm 2015. Bộ sách Địa chí Kiên Giang qua 3 lần biên tập: lần 1 (1999-2011), lần 2 (2011-2017) và lần 3 (2017-2021), đến năm 2024 công trình nghiên cứu - bộ sách Địa chí Kiên Giang được Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phát hành. Bộ sách có 3 quyển và được chia làm 6 phần với tổng 789 trang, sách được in trên khổ 30 cm, bìa bộ sách có màu sắc chủ đạo là màu xanh, ở giữa là hình vẽ cổng tam quan cùng tựa đề bộ sách.

Thông qua lời giới thiệu ở quyển một, độc giả sẽ biết được Kiên Giang là vùng đất được khai phá sau cùng trong tiến trình lịch sử của dân tộc, có vị trí chiến lược rất quan trọng về an ninh quốc phòng cũng như phát triển kinh tế xã hội. Trải qua những biến đổi của lịch sử, vùng đất Kiên Giang đã nhiều lần thay đổi tên gọi và địa giới hành chính. Có thể nói, quá trình này đã tạo nên nét đặc trưng riêng cho tỉnh Kiên Giang so với các địa phương khác, sự cộng cư của các dân tộc Việt - Hoa - Khmer đã làm nên nét đặc sắc về lịch sử, kinh tế, văn hóa, xã hội. Trong tiến trình lịch sử dựng nước và giữ nước, các dân tộc anh em đã góp một phần quan trọng vào công cuộc đấu tranh bảo vệ biên giới, chủ quyền quốc gia, giữ yên bờ cõi nước nhà.

Quý bạn đọc thân mến! Việc công bố bộ sách Địa chí Kiên Giang là sự thể hiện trách nhiệm của thế hệ hôm nay trong việc giữ gìn, bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa, lịch sử và tự nhiên của tỉnh. Thế hệ mai sau có thể tự hào về vùng đất Tây Nam của Tổ quốc, cũng như truyền thống hào hùng ông cha để lại được phản ánh trong bộ sách.

Địa chí Kiên Giang không chỉ là nguồn tư liệu quý, chính thống cho việc khảo cứu mà còn góp phần giáo dục truyền thống yêu quê hương, đất nước cho các thế hệ hôm nay và mai sau, góp phần phát huy, nâng cao tinh thần trách nhiệm xây dựng Kiên Giang ngày càng giàu đẹp.

Với nội dung gồm 3 quyển sách, được chia thành 6 phần, trong đó có 20 chương, trình bày một cách khái quát, cô đọng và có hệ thống các lĩnh vực trên địa bàn tỉnh Kiên Giang. Ngoài ra, phần các phụ lục, minh họa cho các nội dung còn được trình bày ngay trong các trang của nội dung đó để bạn đọc tiện theo dõi, chứ không kết cấu thành mục riêng. Quyển 1 gồm: phần một - Tự nhiên về dân cư và phần hai - Lịch sử; Quyển 2 gồm: phần ba - Kinh tế và phần bốn - Chính trị. Đặc biệt, nội dung quyển 3 là quyển sách tập hợp 2 phần: phần năm và phần sáu, nội dung viết về đặc điểm văn hóa riêng biệt của tỉnh Kiên Giang và nền giáo dục của tỉnh từ trước năm 1945 cho đến năm 2015. Bên cạnh đó sách còn cung cấp thêm các thông tin về khoa học - công nghệ và y tế của tỉnh.

Lật mở những trang đầu của quyển 3, là phần năm - nội dung viết về Văn hóa với nội hàm tương đối rộng, liên quan đến mọi mặt đời sống xã hội, đó là văn hóa vật thể và văn hóa phi vật thể. Ở phần Văn hóa vật thể, độc giả sẽ biết được Kiên Giang hay đồng bằng sông Cửu Long được xem là một vùng đất mới có lịch sử chỉ trên 300 năm kể từ khi sáp nhập vào lãnh thổ Đại Việt. Nhưng từ hàng ngàn năm trước đó, vùng đất này đã có con người sinh sống và để lại những dấu tích của nó bằng những hiện vật khảo cổ, đặc biệt là nền văn hóa Óc Eo thuộc vương quốc Phù Nam. Đến khi người Việt và người Hoa định cư ở nơi đây, nhất là khi Trấn Hà Tiên được thành lập, họ đã để lại những công trình kiến trúc mang dấu ấn của buổi ban đầu khai mở vùng đất Phương Nam. Tiếp theo, đó là những di tích được hình thành trong quá trình xây dựng và bảo vệ mảnh đất này như: Di chỉ nền Chùa; Di chỉ Gò Phật; Di chỉ Cạnh Đền; Di chỉ Nền Vua; Di chỉ Đá Nổi; Di chỉ Rạch Tràm; Di chỉ khảo cổ ở Thổ Châu... Ngoài ra, người đọc sẽ còn nắm được một cách khái quát nhất các danh thắng, Di tích lịch sử, Di tích kiến trúc của tỉnh như: Di tích lịch sử Đình Nguyễn Trung Trực; Di tích lịch sử Chùa Láng Cát; Di tích lưu niệm doanh nhân Mộ nhà thơ Huỳnh Mẫn Đạt; Di tích lịch sử, văn hóa Chùa Tam Bảo; Di tích lịch sử Khu căn cứ cách mạng Hòn Me - Hòn Đất...

Nói về Văn hóa phi vật thể ở Kiên Giang, sách đã tập hợp nội dung hết sức phong phú, từ văn học nghệ thuật đến cách ăn, mặc, ở, đi lại, phong tục tập quán, tín ngưỡng tôn giáo, tri thức dân gian,... Cùng với đó là các hoạt động báo chí, xuất bản, phát thanh, truyền hình, phim ảnh. Trong quyển sách, độc giả sẽ được đọc những nội dung được sưu tầm tư liệu và trình bày có hệ thống mọi hoạt động thuộc lĩnh vực văn hóa từ lịch sử hình thành và quá trình phát triển, diễn biến của từng loại hình văn hóa diễn ra trên địa bàn tỉnh Kiên Giang từ trước năm 2015. Tin rằng, sẽ giúp người đọc có thể hình dung được những nét văn hóa hiện diện trên đất Kiên Giang xưa và nay một cách khái quát nhất.

Quý bạn đọc thân mến! Bộ sách Địa chí Kiên Giang được xem là một công trình khoa học có giá trị, nghiên cứu công phu qua 20 năm, là tư liệu quý, chính thống mang tính giáo dục, phục vụ cho việc nghiên cứu, giảng dạy, tìm hiểu về tỉnh Kiên Giang. Một lần nữa, xin được giới thiệu đến độc giả bộ sách thật đặc biệt này, tin rằng sẽ cung cấp thông tin chính thống nhất đến độc giả về lịch sử, hình thành, vùng đất, con người, tiềm năng, thế mạnh cũng như những khó khăn, thách thức trong quá trình phát triển của tỉnh Kiên Giang. Bộ sách Địa chí Kiên Giang hiện đang được trưng bày và phục vụ tại Thư viện tỉnh, thân mời quý bạn đọc đến tham quan và tìm đọc.