
Giới
thiệu sách: Truyện truyền khẩu dân gian Kiên Giang / Bùi Văn Thạnh. – H. : Nxb
Trẻ, 2015. -. - 256tr., 20cm
Tác giả Bùi Văn Thạnh sinh năm 1944 tại huyện Gò
Quao, tỉnh Kiên Giang. Ông còn được biết đến với cái tên gần gũi: Tám Thạnh.
Khi viết văn, ông lấy bút danh là Trúc Lâm. Ông là tác giả của các quyển sách: Đoàn
Văn công Giải phóng tỉnh Rạch Giá – những kỷ niệm, Chuyện vui thời kháng chiến,
Truyện truyền khẩu dân gian Kiên Giang; và nhiều truyện ngắn, bài nghiên cứu
văn hóa đăng trên tạp chí Chiêu Anh Các.
Quyển sách “Truyện
truyền khẩu dân gian Kiên Giang” là sự tập hợp những kiến thức của tác giả về
dòng văn hóa dân gian. Những câu chuyện kể về nhân vật hay địa danh, lưu truyền
qua nhiều thế hệ, chứa đựng trong đó dấu ấn thuở tiền nhân đặt chân đến phương
Nam, trong đó có Kiên Giang, để khai hoang lập ấp. Sách dày 256 trang, in trên
khổ 20cm, do NXB Trẻ ấn hành năm 2015.
“Truyện
truyền khẩu dân gian Kiên Giang” được tác giả Bùi
Văn Thạnh kỳ công sưu tầm và ghi chép lại. Quyển sách gồm 3 phần:
Phần I: Huyền thoại
Phần II: Sự tích
Phần III: Giai thoại
Công tác sưu tầm những câu chuyện truyền miệng là rất
công phu, đòi hỏi tác giả phải đầu tư nhiều công sức và thời gian. Vì tính chất
dân gian, truyện truyền miệng thường có nhiều dị bản. Vậy nên, người sưu tầm
nhiều lúc phải đối chứng, chắt lọc giữa các dị bản, để tìm ra phiên bản mang
tính đại diện nhất của câu chuyện.
Nội dung quyển sách lưu giữ lại rất nhiều những câu
chuyện dân gian về đất và người của vùng đất Kiên Giang buổi đầu lưu dân đặt
chân đến khẩn hoang với nhiều khó khăn và thử thách.
Sự khó khăn của hoàn cảnh ấy đã làm nổi bật lên những
nét cá tính đặc trưng của lưu dân khẩn hoang vùng đất Kiên Giang, cũng như là của
cả vùng Nam Bộ. Đó là tinh thần trượng nghĩa, sự dũng cảm để bảo vệ cuộc sống;
cùng với đó là tình người, lòng biết ơn với những người đã nằm xuống vì sự bình
yên của xóm làng. Bạn đọc sẽ thấy được hình ảnh những con người lưu dân đối đầu
với thú dữ thời khẩn hoang, như trong huyền thoại Miễu Ông Một – kể về ông Kim Chí đánh cá sấu, Mồ Thị Cư với sự tích nàng Thị Cư đánh cọp, hay giai thoại Tà Phiếp tử chiến linh xà. Tác giả còn
sưu tầm được trong kho tàng dân gian ấy những câu chuyện thể hiện sự cảm thông
cho số phận con người như huyền thoại về Hoa
muống biển – vồ đá chồng, sự tích Rạch
Nàng Chăn, Hòn Rễ,...
Trong quyển sách này, quý bạn đọc cũng thấy dấu ấn của
các đồng bào dân tộc anh em Kinh, Hoa và Khmer trong quá trình khẩn hoang và
chung sống hài hòa trên mảnh đất Kiên Giang như huyền thoại về Miễu bà Cố Chủ hòn Lại Sơn, Linh vật đình Vĩnh Hòa, Đình thần Nam Hải Đại Tướng Quân; sự
tích Rạch Thầy Quơn, Ngã Ba Tàu – Xép Ba Tàu, Sóc Ven, sự
tích Chùa Xà Xía, Chùa Cù Là – Kam Pong Chanh...
Ngoài ghi chép lại những huyền thoại, sự tích, giai thoại,
tác giả Bùi Văn Thạnh còn nhìn rộng ra bối cảnh lịch sử, địa lý, văn hóa. Mỗi
câu chuyện đều mang ít nhiều dấu tích của quá khứ, mà ở đây là ấn tượng về lịch
sử khẩn hoang mảnh đất Kiên Giang. Nhiều truyện tích được người dân kể cho nhau
nghe, mang dấu ấn thời khai khẩn và lập nên trấn Hà Tiên của
dòng họ Mạc, hay về cuộc bôn tẩu của Nguyễn Ánh trong hành trình trốn chạy quân
Tây Sơn, gắn liền với những câu chuyện kỳ lạ, hy hữu.
Với quyển sách
“Truyện truyền khẩu dân gian Kiên Giang”, tác giả Bùi Văn
Thạnh nhận ra sự vô giá của những truyện tích lưu truyền trong dân gian của
vùng đất Kiên Giang. Ông ghi chép lại một cách tỉ mỉ, chi tiết, như góp một phần
công sức của mình vào việc giữ gìn và bảo tồn những vốn quý của văn hóa dân tộc,
của quê hương Kiên Giang đang có nguy cơ mai một theo thời gian.
Quyển sách “Truyện
truyền khẩu dân gian Kiên Giang” hiện đang trưng bày và phục vụ tại Thư viện
tỉnh Kiên Giang. Thân mời quý bạn đọc đến tham quan và tìm đọc!