
Truyện chọn lọc Lep Tônxtôi Leo Tolstoy; Nguyễn Hải Hà, Thuý Toàn
dịch. - H : Thanh niên, 2018. 499tr; 21cm
Quý độc giả thân mến! Lep Tônxtôi (1828-1910) là một
trong những nhà văn Nga có ảnh hưởng lớn đến văn học thế giới và văn học Việt
Nam. Các tác phẩm nổi tiếng Chiến tranh và hoà bình, Anna Karênina,
Phục sinh cùng với những tác phẩm tôn giáo đã đưa tên tuổi của Lep
Tônxtôi lên hàng vĩ nhân của nền văn học
nhân loại. Không chỉ là một nhà văn lớn, Lep Tônxtôi còn là một nhà tư tưởng
lớn của thế giới.
Quyển sách Truyện chọn lọc Lep Tônxtôi tập hợp
07 câu chuyện ngắn đặc sắc của Lep Tônxtôi, thể hiện góc nhìn đa chiều
của ông trước thời cuộc, trước những điều giản dị mà sâu sắc trong cuộc sống.
Qua các câu chuyện này, độc giả như cảm thấy có hình ảnh của mình trong đó, chính
vì vậy các tác phẩm của Lep Tônxtôi vẫn còn nguyên giá trị dù đã được
viết cách đây hơn trăm năm. Sách dày499 trang, in trên khổ 21 cm, do Nhà xuất bản
Thanh niên phát hành năm 2018.
Khi đi du lịch đến những nơi nổi tiếng như Hồ Gươm (Hà
Nội), thành phố Nha Trang (tỉnh Khánh Hoà), thành phố Phú Quốc (tỉnh Kiên
Giang)…không ít độc giả thường bắt gặp cảnh những nghệ sĩ biểu diễn âm nhạc tại
các công viên lớn hoặc khu vui chơi, khi đó độc giả sẽ liên tưởng ngay đến hình
ảnh anh chàng nhạc sĩ đường phố trong câu chuyện Luyxernơ. Bối cảnh của câu
chuyện được diễn ra tại một khách sạn sang trọng ở thành phố Luyxernơ (Thuỵ Sĩ)
xinh đẹp, nơi quy tụ những du khách giàu có đến từ châu Âu, đặc biệt là nước
Anh. Giữa chốn phồn hoa ấy, xuất hiện một người hát rong nghèo khổ với cây đàn
guitar cũ kỹ, đã mang hết tài năng và tâm hồn để biểu diễn cho những vị khách
sang trọng thưởng thức. Thế nhưng, đáp lại sự say sưa cống hiến nghệ thuật của
người nghệ sĩ nghèo, đó là sự lạnh lùng, dửng dưng, của đám đông những người thượng
lưu. Những con người “văn minh” ấy phớt lờ, coi màn trình diễn của người nghệ sĩ
như một thứ tạp âm, không đáng để bận tâm và không ai ban cho người nghệ sĩ một
xu nào. Tác giả động lòng trắc ẩn nên đã mời chàng nghệ sĩ vào chính khách sạn
sang trọng đó để cùng uống rượu. Hành động này, tuy xuất phát từ ý tốt nhưng lại
gây ra tình huống trớ trêu, khó xử cho tất cả mọi người. Câu chuyện “Luyxecnơ” đã
tố cáo sự đạo đức giả, ích kỷ và sự vô cảm của tầng lớp quý tộc, tư sản châu Âu
thế kỷ 19.
Câu chuyện thứ hai, cũng là một chủ đề đời thường mà nhiều
người trưởng thành cũng rất quan tâm, đó là câu chuyện mang tên Liệu con người
có cần nhiều đất chăng. Chuyện kể về lão nông Pakhom ở vùng nông thôn nước
Nga đã làm việc rất vất vả để mua thêm đất, cải thiện cuộc sống. Ông ta tiếp tục
hăng say làm việc để tích luỹ thêm nhiều đất đai ở các vùng xung quanh mình.
Khi nghe tin vùng đất lân cận có một vị thủ lĩnh muốn bán vùng đất rộng lớn của
làng mình, người nông dân đã khăn gói sang vùng đấy để mua đất. Người thủ lĩnh giao
kèo với người nông dân rằng anh ta có thể mua được diện tích đất với giá là “một
nghìn rúp một ngày”. Giao kèo này có nghĩa là lão nông Pakhom đi từ lúc mặt trời
mọc đến mặt trời lặn và đánh dấu, khoanh vùng đất tuỳ thích, chỉ cần quay lại
trước lúc mặt trời lặn thì phần đất đã khoanh vùng ấy sẽ thuộc về lão Pakhom, nếu
không kịp thì xem như mất một ngàn rúp. Tưởng chừng như đã giành được một món lời
to nên lão Pakhom lập tức tiến hành vào sáng sớm hôm sau. Lão đi mãi, đi mãi,
thấy nơi nào đất cũng đẹp, có giá trị nên cứ mải mê đi phát cỏ, đánh dấu. Đến lúc
lão bắt đầu quay trở về thì trời dần tối, lão tức tối quay về hối hả, trong khi
sức lực đang kiệt dần. Đến khi trời tối hẳn thì lão cũng vừa về đến điểm xuất
phát. Vị thủ lĩnh reo kêu to: “Ái chà, giỏi lắm! Ông đã chiếm được lắm đất rồi”.
Người làm công của bác Pakhom chạy tới, định nâng bác ta dậy, nhưng từ miệng bác
ta máu ộc ra và bác ta nằm chết hẳn. Người làm công đào cái hộc và chôn bác ta
xuống đó. Câu chuyện ngụ ngôn này của Lep Tônxtôi có lẽ vẫn còn nguyên giá trị,
thậm chí là giá trị càng toả sáng trong thời đại ngày nay, khi mà nhiều người
chẳng bao giờ biết “đủ”.
Những câu chuyện khác trong quyển sách cũng chứa đựng
nhiều giá trị nhân văn sâu sắc, thể hiện những triết lý sâu sắc về nhân sinh, về
con người, qua đó cho thấy Lep Tônxtôi là một đại văn hào, một nhà tư tưởng lớn
của nước Nga và thế giới. Quyển sách Truyện chọn lọc Lep Tônxtôi đang
được trưng bày và giới thiệu tại Thư viện tỉnh Kiên Giang, kính mời quý độc giả
đến tham quan và tìm đọc./.